Kurumsal üyelik onaylarımız devam ediyor!
Kurumsal üyelik avantajlarından yararlanmak için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Veri Merkezlerinin Önlenemez Yükselişi

on December 12, 2022

Serban İnşaat Genel Müdürü İlker Akdeniz kaleminden…

Pandeminin beklenmeyen etkileri teknoloji bağımlılığını arttırdı. Uzaktan çalışma, eğitim, telekonferans, sosyal hayatın sanal ortama taşınması, e-ticaretin ve internetten yapılan kartlı ödemelerin artması, IOT teknolojisi, 5G, fiber internet, yapay zeka uygulamaları, dijital sağlık asistanı ve sağlık uygulamaları, mobil oyun sektörünün artan kullanıcı sayısı veriye, veri depolanmasına ve veri analizi yapmaya olan ihtiyaçları arttırdı.

Böylece şirketler, bölge, cinsiyet ve yaş grubu gibi çeşitli kategorilere göre müşteri satın alma kalıplarını ve ürün taleplerini belirlemede kullanılabilecek müşteri verilerini depolamak için BT altyapılarına büyük yatırım yapmaya başladı.

Sosyal medya ve Over-The-Top (OTT) platformlarında artan veri hacmi de veri merkezlerine ve ortak yerleşim hizmetlerine olan talebi artırdı. Sosyal medyadaki aktif kullanıcı sayısı katlanarak artarken, bu platformlardan gelen verilerde veri yükünü artırdı. Örneğin; 2020’de 2,74 milyar olan aylık aktif Facebook kullanıcı sayısı 2021’de yaklaşık 2,91 milyara yükseldi ve önümüzdeki yıllarda sosyal medya kullanıcı sayısının daha da artacağı tahmin ediliyor.

Nesnelerin İnterneti (IoT), bulut bilişim, otonom araçlar ve gelişmiş robotik gibi teknolojilerin ortaya çıkması, daha yüksek bant genişlikleri ve daha hızlı veri işleme için talep artışına sebep oldu. Bu teknolojilerin başarılı kullanımı ise daha düşük gecikme süresi ve daha hızlı ağ bağlantısı gerektirdi. Kolokasyon veri merkezleri, operatörlerin veri merkezi tesislerini kullanıcılara yakın bir yere yerleştirebilmesi ve böylece gelişmiş depolama ve ağ hizmetleri sunabilmesi gibi hizmetler bu gereksinimleri karşılamaya uygun bir çözüm olarak karşımıza çıkmaya başladı. Buna ek olarak, 5G’nin ortaya çıkması sebebiyle ortak yerleşim sağlayıcılarına uzak konumlarda hizmet sunma fırsatı elde edildi ve bu da ortak yerleşim hizmetlerinin dağıtım ihtiyaçlarını ortaya çıkardı.

Daha küçük kuruluşlar, ölçeklenebilir düşük maliyetlerle sundukları, BT personeli ihtiyacını ortadan kaldırdıkları ve daha az genel giderleri olduğu için bulut hizmetlerini giderek daha fazla benimsemeye başladı. Kolokasyon merkezleri, toplam sunucu kontrolü açısından esneklikle birlikte uzun vadede maliyet avantajları sundu ve bu özelliklerinden dolayı işletmeler yaygın olarak ortak yerleşim hizmetlerini tercih etti.

Sağlık sektörü ve hastane endüstrisindeki artan teknolojik gelişmeler nedeniyle tahmin süresi boyunca en yüksek CAGR’yi (yıllık ortalama artış yüzdesi) kaydetmesi de beklentiler arasındadır.  Kamu ve özel sağlık hizmeti sağlayıcılarının hastaların Elektronik Sağlık Kayıtları’nı tutması, veri depolama çözümlerine duyulan ihtiyacını arttırmıştır. Ayrıca, küresel pandemi sağlık sektöründe araştırma amaçlı veri depolama ihtiyacını artırmıştır.

Küresel Veri Merkezi Pazarı Şu Anda Yaklaşık 80 Milyar ABD Doları Değerinde

Ayrıntılı sektör analizlerine göre, küresel veri merkezi pazarı şu anda yaklaşık 80 Milyar ABD doları değerinde. Veri merkezlerinden elde edilen gelirin, %13,8’lik yüksek bir CAGR’de 2031 yılına kadar 279 Milyar ABD dolarına ulaşması ve yeni veri merkezlerine olan talebin % 14,3’lük bir CAGR’de artması bekleniyor.

Küresel BİT pazarı, 2020’de yaklaşık 5 trilyon ABD doları değerinde ve veri merkezlerinin %1,38’lik paya sahip olduğu görülüyor.

Hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ekonomiler, şirketlerin veri depolama ve dağıtım için yeni merkezler geliştirmeye harcamalarıyla birlikte veri merkezlerinin etkileyici bir şekilde ilerlemesine tanık oldu.  Bu, pazarın 2021-2031 tahmin dönemi boyunca 3,6 kat büyümesine yol açacaktır.

Yeşil Veri Merkezleri Artacak

Günümüzde modülerliği, esnekliği ve verimli enerji tüketimini kolaylaştıran hiper ölçekli ve yeşil veri merkezlerinin geliştirilmesine tanık oluyoruz. Genel olarak, DCIM (Veri Merkezi Altyapı Yönetimi) dönüşümüne yönelik önemli taleple birlikte, veri merkezleri pazarının çeşitli ülkelerde kazançlı fırsatlara yol açması bekleniyor.

Veri merkezi ağ dönüşümü ve sürekli gelişen teknoloji, donanım ve yazılımla ilgili operasyonel süreçlerin güncellenmesini ve yeniden düzenlenmesini zorunlu kılmıştır. Operasyonel süreçlerdeki bu değişiklik, organizasyonların yönetim süreçlerinin tamamen gözden geçirmesini gerektiriyor.

Veri merkezlerinde çoğalan teknolojik gelişmeler ve dijitalleşme, bağlantılı teknoloji ve yazılım tanımlı hizmetleri yönetmek ve işlemek için yüksek vasıflı BT iş gücüne olan talebi artırdı. Bu sebeple ülkemizde de bugünün ve yarının olası ihtiyaçları için üniversitelerle ortak çalışmalar yapılmalı, gereken insan gücü şimdiden yetiştirilmelidir.

Veri Merkezi Sektörü için Bölgesel Görünüm nedir?

Kuzey Amerika bölgesi, şirketlerin artan yatırımları ve gelişmiş BT altyapısının kullanılabilirliği ile veri merkezi mimarisi alanındaki liderliğini devam ettirecek.  Kuzey Amerika’nın 2021’de %35’lik bir pazar payına sahip olması bekleniyor ve 2031 yılına kadar 87 milyar ABD doları değerine gelmesi bekleniyor.

Orta Doğu ve Afrika’daki (MEA) ülkeler kendi ekonomilerini dönüştürmeyi dört gözle beklerken, teknolojinin hayati bir rol oynaması ve bulut hizmetlerinin bu dönüşümün merkez üssü olması bekleniyor. Çok uluslu şirketler bölgedeki bulut bilişim işinden önemli bir pay almak için MEA’ya yatırım yapmayı planlıyor. MEA bölgesinin 2031 yılına kadar yaklaşık 11 milyar ABD doları değerinde bir değere ulaşması muhtemeldir.

Ağ tasarımının artan yaygınlığı, ağır hacimli verileri yönetmek için dünya çapında veri merkezlerinin gelişimini hızlandırdı. Dijital ortamda çeşitli cihazlar aracılığıyla aktarılan bilgilerle birlikte artan veri hacimlerine uyum sağlamak için veri merkezi altyapısının dönüştürülme ihtiyacı doğdu.

Dijitalleşme, çevrimiçi satın alma, sosyal ağ yönetimi, çevrimiçi bankacılık işlemleri ve diğer finansal ürünlerin kullanımında yararlandı. Akıllı telefonların ve Nesnelerin İnterneti’nin (IoT) hızla yaygınlaşmasıyla birleştiğinde, dijital platformlarda kritik bilgilerle birlikte büyük hacimli veri akışına neden oldu.

Yüksek hızlı dağıtım, ölçeklenebilirlik, esneklik, güvenlik ve bilgi kullanılabilirliği ile bir ağ tasarlayabilen verimli bir veri merkezi ekosistemi için talep artışı kaçınılmaz görülüyor.

Ağ tasarımındaki büyüme, gelişmiş veri merkezi altyapısının geliştirilmesine yol açtı ve sonuç olarak küresel pazarın büyümesini sağladı.

Yeni veri merkezlerinin değerlemesinin 2031 yılına kadar 200 Milyar ABD dolarına ulaşması bekleniyor. Eski veri merkezlerinin yeniden yapılandırılması, şu anda pazarda daha düşük bir paya sahip olsa da, önümüzdeki yıllarda veri merkezlerinin yeniden inşası ve gelişen ihtiyaçlara göre şekillendirilmesi işi de hatırı sayılır bir büyüme gösterecektir.

Veride En Büyük Artış 2021-2028 Yılları Arasında Olacak

Veri merkezi sektörü, bankacılık, finans, BT, sağlık ve devlet veya kamu kurumları gibi çeşitli sektörler için sunucular, ana bilgisayarlar, depolama merkezleri ve veri izleme sistemleri üreten ve operasyonları için düzenli olarak veri depolayan ve alan şirketlerden oluşur.

Küresel yeşil veri merkezi pazarı da mikro sunucuların artan kullanımına tanık oluyor.

Küresel yeşil veri merkezi pazarı, 2011 ile 2015 arasındaki beş yıllık dönemde yaklaşık %35’lik bir CAGR’de büyüdü.

Dünya çapında çevrimiçi alışverişin yaygınlaşmasının, önümüzdeki yedi yıl boyunca pazar büyümesini sürdürmesi bekleniyor. Çevrimiçi alışveriş yapanların sayısındaki artış, perakende sektöründe artan veri hacimlerinin üretilmesi anlamına gelir. Bu durum, özellikle veri merkezlerinde BT altyapı sektöründe yatırımların artmasına yol açmıştır.

Avrupa Birliğinde ve ülkemizde, kişisel veri aktarımı ve kullanımına ilişkin normları belirleyen Genel Veri Koruma Yönetmeliğini (GDPR) 2018 yılında uygulamaya koymuştur. Bu tür koruma yasaları, birçok işletmeyi veri merkezlerini ülke sınırları içinde konumlandırmaya ve veri depolamayı yerelleştirmeye mecbur etmiştir.

Sağlık hizmetleri, hasta verilerini etkin bir şekilde depolama ve yönetme ihtiyacının artması ve pandemi sırasında tıbbi hizmetlere artan odaklanma nedeniyle 2021’den 2028’e kadar en büyük yıllık artış hızını gösterecektir.

Küresel Net-Sıfır Enerji Binaları pazar büyüklüğü 2016 yılında 8,04 milyar ABD doları değerindeydi. Enerji verimli çözümler geliştirmek ve mevcut ve yeni altyapıyı yeniden icat etmek için düşük karbonlu bir ekonomiye geçiş ihtiyacı net-sıfır enerji talebini artırmasını sağladı. Sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak amacıyla inşaat ve enerji sektörlerinin önde gelen şirketleri Enerji Verimli Binalar projesini başlattı. Proje, engelleri belirlemeyi ve ortadan kaldırmayı ve yapıları enerjide kendi kendine yeterliliğe ulaşmak için etkili bir şekilde dönüştürmeyi amaçlamaktadır.

  • Yeşil bina kodları, politikaları ve programları, yeşil binaların benimsenmesini teşvik etmek ve mevcut ve yeni inşa edilen binaları dönüştürmek için sürekli olarak uyarlanıyor ve güncelleniyor. Artan çevresel kaygılar, bina yönetmelikleri için katı düzenlemeler ve doğal enerjiyi korumaya yönelik artan ihtiyaç nedeniyle, dünya çapında net sıfır enerji binalar pazarı için birçok kazançlı fırsatın önünü açmaktadır.
  • Ekipmana dayalı olarak, Net-Sıfır Enerji Binaları pazarı; aydınlatma, duvarlar ve çatılar, HVAC sistemleri ve diğer ekipmanlara bölünmüştür. Aydınlatma ekipmanı, minimum enerji tüketimi, daha yüksek operasyonel verimlilik ve daha uzun ömür beklentisi sunmak üzere tasarlanmış aydınlatmaları içerir. Duvarlar ve çatı kaplama ekipmanları, NSEB’leri kurmak için gerekli olan paneller ve çatı kaplama malzemeleri, bileşenler, sistemler ve çözümlerden oluşur.
  • Bina otomasyonu, neredeyse sıfır enerjili binaların başarılı bir şekilde devreye alınmasında hayati bir rol oynamaktadır. HVAC sistemleri, enerji tüketiminin çoğundan sorumludur; araştırmacılar ve HVAC sistem üreticileri, SNE uygulamaları için özel HVAC sistemleri tasarlayıp geliştirerek HVAC ürünlerinin enerji verimliliğini artırmak için teknolojik sınırlarını genişletiyorlar.
  • Diğer ürünler arasında cam ekipmanları, elektrikli ve mekanik ekipmanlar, bileşenler ve yedek parçalar bulunmaktadır.
  • Mantarların kök yapısından yalıtım malzemelerinde faydalanma
  • Yosun-Alg tuğlaları kullanımı (gerçek bir karbon lavabosudur)
  • Kenevir prekast duvar panelleri
  • Düşük karbonlu beton kullanımı
  • Demir yerine fiber takviyeli polimerler kullanımı
  • Duvarlar ve çatılar segmentinin ise tahmin dönemi boyunca ikinci en yüksek CAGR’yi kaydetmesi bekleniyor. Bu ürünler, istenilen verimlilik hedeflerine ulaşmak için sürekli geliştirilip güncellendiğinden, segmentin tahmini süre içinde önemli bir pay alması beklenmektedir
  • Eco Diesel veri merkezi jeneratörleri gibi daha birçok yenilik ve gelişme önümüzdeki yılların en önemli konuları olacak. Artan imalat imkanları ve kanuni düzenlemelerle kullanımları her geçen gün artacaktır.

Dünya genelinde %100 yenilenebilir enerji kullanımı sadece bir dilek değil bir mecburiyettir.

2050 Yılına kadar tüm küresel elektrik talebi, güneş karışımıyla (%69), rüzgâr (%18), hidroelektrik (%8), biyoenerji (%2) ve kalan (%3) yenilenemeyen kaynaklardan oluşması beklenmektedir.

Bağlantınız hızlı ve kesintisiz, enerjiniz sıfır karbon olsun.

Veri merkezi sektörünün uzman isimlerinin buluştuğu Data Centre World Frankfurt...

on June 12, 2024

Sıvı Soğutma: Veri Merkezi Soğutmada Oyunun Kurallarını Değiştirecek mi, Yoksa Aşırı Abartılmış Bir Çözüm mü? Veri merkezi dünyası durmaksızın değişiyor ve bu değişim soğutma sistemlerini de etkiliyor. Yapay zekadaki (AI) gelişmeler güç tüketimini artırırken, geleneksel hava soğutması bu yükü kaldıramıyor....

Yazar: Oğuzhan Çilenk - Data Center Design and Operations Engineer – Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu

on May 22, 2024

20yy.’ın ikinci yarısıyla beraber hayatımıza giren ve hızla yaygınlaşan bilgisayarlar ile 2000’li yıllarla beraber internetinde geniş kitlelere yayılması, depolama alanlarına ihtiyaç doğurmuştur...

Yazar: Halil İbrahim Geylan – Data Center Design and Operations Engineer - Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK)

on April 30, 2024
BACK TO TOP