Veri Merkezlerinde Artık Akım İzleme Sistemlerinin (RCM) Önemi

on December 25, 2025

Giriş 

Son yıllarda peş peşe yaşanan kritik veri merkezi kesintileri, altyapı toleranslarının ne kadar daraldığını gösteriyor. Örneğin 2023’te CrowdStrike güvenlik yazılımındaki hatalı bir güncelleme milyonlarca sistemi çökertip birçok sektörde küresel aksaklıklara yol açtı. 2024’te ise bulut veri platformu Snowflake’te yaşanan büyük kesinti, en iyi altyapıların bile kesintisizliğe karşı tamamen bağışık olmadığını ortaya koydu. Artık veri merkezlerinin özellikle “beyaz alan” olarak anılan sunucu odaları adeta kutsal alanlar gibi korunuyor; en ufak bir elektriksel arıza bile ciddi sonuçlar doğurabiliyor. Bu nedenle elektrik altyapısındaki artık akım (kaçak akım) kaynaklı arızaları erkenden tespit etmek hiç olmadığı kadar kritik hale geldi. 

Artık Akım Arızalarının Yol Açabileceği Riskler 

Artık akım kaynaklı gizli arızalar, uzun vadede giderilmezse veri merkezi için ciddi tehlikeler doğurabilir. Bu risklerin başlıcaları şunlardır: 

  • Yangın Riski: Kaçak akımların sürekliliği, kablo ve ekipman izolatörlerinde ısınmaya neden olarak zamanla yangın tehlikesi oluşturabilir. Yüksek arıza akımlarının sebep olabileceği potansiyel yangın tehlikelerini, RCM sistemleri oluşur oluşmaz tespit ederek önler. Bu proaktif yaklaşım, özellikle elektrik panoları ve kablo demetleri gibi noktalarda çıkabilecek yangınların engellenmesinde kritik rol oynar. 
  • Kesinti Riski: Fark edilmeyen bir kaçak akım, belirli bir eşik değeri aşıldığında koruma cihazlarının (örneğin RCD) aniden devreyi açmasına yol açabilir. Bu da beklenmedik hizmet kesintileri ve duruşlar demektir. Sürekli artık akım izleme, kritik hata seviyelerine ulaşılmadan alarm vererek plansız kesintileri önlemeye yardımcı olur. Böylece veri merkezinin 7/24 çalışması güvence altına alınır ve ani kesintilerden kaynaklanan maddi kayıplar minimize edilir. 

RCD ve RCM Arasındaki Fark 

Elektrik tesisatlarında artık akıma karşı alınan geleneksel önlem, RCD (Artık Akım Cihazı) kullanımıdır. Bir RCD, kaçak akım tehlikeli boyutlara ulaştığında devreyi otomatik olarak keserek insanları ve ekipmanları korur. Ancak devre kesilmesi, veri merkezleri için istenmeyen beklenmedik hizmet kesintileri anlamına gelir. RCM (Artık Akım İzleme) ise farklı bir yaklaşım sunar: RCM cihazları, kaçak akım yükseldiğinde kullanıcıyı uyarır fakat devreyi kesmez. Bu sayede RCM, elektrik altyapısının gizli kalmış risklerini kolayca ortaya dökebilecek yegâne çözümdür. İzleme ve trend analizi olanağı sağladığı için ekipman yaşlanmasından kaynaklanan veya muhtemel izolasyon arızası gibi problemleri büyümeden tespit ederek rahatlıkla çözüme kavuşturur. Sonuç olarak RCM, enerji sürekliliğini bozmadan hizmet kesintisi veya yangın riski gibi kritik durumların önüne geçilir. 

RCM sistemleri sayesinde artık akımlar sürekli ölçülerek trendler takip edilir. Bu yaklaşım, klasik periyodik kontrollerin ötesine geçerek proaktif bakım yapma imkânı sağlar. 

Standartlar ve Operasyonel Avantajlar 

Veri merkezi tesisleriyle ilgili uluslararası standartlar da artık akım izleme sistemlerinin önemine dikkat çekmektedir. EN 50600-2-2 (Veri Merkezi Altyapı Standardı), hizmet sürekliliğini sağlamak ve yangın riskini önlemek için veri merkezi elektrik altyapısında artık akımların RCM ile sürekli izlenmesini önermektedir. Bu sayede en ufak bir yalıtım hatası oluştuğunda bile sistem operatörü uyarılarak arıza büyümeden müdahale edecek yetkinlikte olur. 

Diğer yandan, elektrik tesisatları genelinde uygulanan IEC 60364 standardı da RCM kullanımının işletmelere getirdiği avantajı vurgular. 

Dahası, sistemde RCM mevcutsa periyodik yalıtım direnci ölçümlerine gerek kalmayacağı IEC 60364-6 standardında belirtilmiştir. Bu, işletmecilere büyük bir operasyonel avantaj sağlar; zira klasik yöntemle yapılması gereken ve kesinti gerektirebilecek testler, sürekli izleme sayesinde yerini kesintisiz gözetime bırakır. 

Sonuç 

Özetlemek gerekirse, veri merkezlerinde artık akım izleme sistemleri “beyaz alanlarda” başlangıçta fark edilmesi zor ancak etkileri son derece ciddi olabilecek riskleri kontrol altına alan kritik bir çözümdür. Sürekli artık akım takibi sayesinde yangın ve hizmet kesintisi tehlikeleri bertaraf edilerek hem insan hayatı hem de yatırımlar korunmaktadır. Bu özel çözümlerin tasarımı ve uygulamasında hem donanım hem de yazılım boyutunda uzmanlık gerekmektedir. Dünya genelinde bu bütünleşik RCM çözümlerini sunabilen firma sayısı oldukça sınırlıdır. Firmamız, entegre donanım-yazılım yaklaşımıyla bu kritik konuya özel olarak eğilen ve veri merkezi işletmecilerine kapsamlı destek sunabilen az sayıda şirketten biridir. Artık akım izleme konusundaki tecrübemiz ve çözümlerimizle, veri merkezlerinin görünmeyen risklerini görünür kılarak güvenli ve kesintisiz bir işletim sağlama misyonunu taşıyoruz. 

Mehmet BALBAY, Satış ve İş Geliştirme Direktörü - Antec Mühendislik 

Son yıllarda peş peşe yaşanan kritik veri merkezi kesintileri, altyapı toleranslarının ne kadar daraldığını gösteriyor. Örneğin 2023’te CrowdStrike güvenlik yazılımındaki hatalı bir güncelleme milyonlarca sistemi çökertip birçok sektörde küresel aksaklıklara yol açtı. 2024’te ise bulut veri platformu Snowflake’te yaşanan büyük kesinti, en iyi altyapıların bile kesintisizliğe karşı tamamen bağışık olmadığını ortaya koydu. Artık veri merkezlerinin özellikle “beyaz alan” olarak anılan sunucu odaları adeta kutsal alanlar gibi korunuyor; en ufak bir elektriksel arıza bile ciddi sonuçlar doğurabiliyor. Bu nedenle elektrik altyapısındaki artık akım (kaçak akım) kaynaklı arızaları erkenden tespit etmek hiç olmadığı kadar kritik hale geldi.

Yazan: Mehmet BALBAY,Satış ve İş Geliştirme Direktörü - Antec Mühendislik

 

on December 25, 2025

Elektrikli araçlardan yapay zekâ devrimine, akıllı binalardan giderek büyüyen veri merkezi yatırımlarına kadar birçok alanda enerji talebi tarihte eşi benzeri görülmemiş bir seviyeye yükseliyor. Bu dönüşüm, sadece enerji üretimini değil, aynı zamanda enerji depolama ve sürdürülebilirliği de yeniden düşünmemizi zorunlu kılıyor.

Yazan: Hakan Uzuner

on December 11, 2025

İsviçre merkezli otomasyon ve elektrifikasyon teknolojileri lideri ABB, dünyanın önde gelen teknoloji şirketlerinden NVIDIA ile gigawatt ölçekli yeni nesil veri merkezleri geliştiriyor. Gelecekteki yapay zekâ iş yükleri için yüksek verimlilikte, ölçeklenebilir enerji iletimi sağlayacak ileri düzey enerji çözümlerinin geliştirileceği bu iş birliği kapsamında; NVIDIA’nın 1 megawatt’lık sunucu rafları için planladığı 800 voltluk doğru akım (VDC) güç mimarisi için kaynak oluşturulacak.

 

on December 03, 2025

DAHA FAZLA BİLGİ TALEP EDİN

Data Center Network Türkiye, ulusal çapta veri merkezi ve IT profesyonellerini bir araya getiren bir topluluktur. 5000'in üzerinde takipçisi olan topluluğun siz de bir parçası olmak, eğitimlere katılmak, güncel gelişme ve haberler hakkında bilgi almak, sektördeki iş ilanlarını görüntüleyebilmek, fiziki ve online etkinlikler aracılığıyla meslektaşlarınızla buluşmak ister misiniz? Kariyerinizde bir üst basamağa çıkmak ve topluluk içinde aktif yer alabilmek için bize ulaşın.